موتور آسانسور اساسي ترين و مهمترين قطعه در آسانسور مي باشد. در واقع  مركز اصلي هر دستگاه آسانسور، موتور آن است. موتورهايي كه براي آسانسور وجود دارند در انواع و طرح هاي متنوعي توسط شركت هاي مختلف در سراسر جهان توليد مي شود. موتور هاي گيربكسي، گيرلس و مغناطيسي از نمونه موتورهايي است كه در آسانسور كاربرد دارند. موتور در آسانسور وظيفه حمل وزن بار و نفرات را به عهده دارد. جالب است بدانيد، بهترين برند هاي موتور آسانسور به كشور ايتاليا تعلق دارد. در كشور ما بيشتر از موتور هاي گيربكسي و گيرلس استفاده مي شود. قدرت موتور با توجه به نوع آسانسور و ظرفيت آن محاسبه شده و موتور مناسب در آسانسور نصب مي شود.

 
تفاوت موتور گيرلس(بدون گيربكسي) و گيربكسي 
موتور آسانسور گيرلس (بدون گيربكس): در اين نوع موتور از دو  سيم پيچ جداگانه استفاده مي شود.در زمان شروع، موتور با سيم پيچ پر سرعت به كار مي افتد و براي محدود كردن جريان، يك مقاومت به صورت سري به آن ها متصل مي شود. شتاب گيري آرام كابين با كاهش تدريجي ميدان مقاومت صورت مي گيرد. با نزديك شدن به تراز طبقه، موتور يا سيم پيچ پرسرعت از كار افتاده و موتور با سيم پيچ كم سرعت شروع به كار مي كند. سرعت كابين تا رسيدن به فاصله كمي از تراز، به صورت تدريجي كاهش مي يابد و در اين زمان جريان برق قطع مي شود و ترمز به صورت اتوماتيك كابين را به آرامي متوقف مي سازد. به دليل فقدان گيربكس در اين موتور ، حجم آن كوچكتر از موتور هاي گيربكسي است و اين عامل باعث نصب سريع و آسان آن شده است. استفاده از اين موتور باعث كاهش لرزش كابين و حركت نرم آسانسور در طول حركت مي شود. نصب اين موتور در ساختمان هاي  شلوغ  بسيار مناسب و مقرون به صرفه است. در موتورهاي گيرلس، ولتاژ و فركانس متغيير كار مي كنند. وجود اين نوع موتور براي آسانسورهاي پرسرعت بسيار مهم است.
 

 
موتور آسانسور گيربكس:

در صورتي كه نيروي محركه ورودي از الكتروموتور به قرقره كششي از طريق يك چرخ دنده  باشد، موتور از نوع گيربكس دار مي باشد.در اين موتور براي انتقال توان مكانيكي از منبع توليد به مصرف كننده از دستگاه گيربكس استفاده مي شود. گيربكس مانند يك واسطه بين منبع توان و مصرف كننده براي برقراري انعطاف پذيري عمل مي كند. قيمت موتور آسانسور مصرف كننده مي تواند هر نوع ماشيني باشد ( كشتي ها، هواپيماها، خودروها، پمپ ها و …) فقط كافي است كه مصرف كننده بتواند توان خروجي از گيربكس را به صورت گشتاور دريافت كند.

موتور تك سرعته گيربكسي
اين نوع موتور ، نيروي خود را از طريق گيربكس به آسانسور منتقل مي كند و فقط يك سرعت حركت براي موتور آن تعريف شده، وقتي كه كابين آسانسور به نزديكي طبقه رسيد، از طريق ترمز موتور، حركت كابين كند شده و در نهايت كابين در تراز طبقه متوقف خواهد شد.

موتور دو سرعته گيربكسي
براي اين نوع موتور دو سيم پيچ و دو سرعت براي حركت وجود دارد. هنگام شروع حركت، از دور تند استفاده مي شود و حدود ۳۰ سانتي متر قبل از رسيدن به تراز طبقات، دور كند درگير شده و در محل تراز طبقه ، توقف كامل صورت مي گيرد.به منظور كاهش ضربات ناشي از شتاب اوليه و يا توقف، چرخ فلزي بزرگ و سنگيني به نام فلايويل به موتور متصل است كه تكانه هاي موتور را جذب كرده و حركت را در اين نوع سيستم نرم تر مي كند.

معايب سيستم دو سرعته چيست؟
مسافرين شروع و پايان هاي ناگهاني را در كابين تجربه مي كنند كه البته اين تكان ها به تدريج از عمر قطعات آسانسور كم مي‌كند. با وجود اينكه فلايويل كمي از شدت اين ضربات كم مي كند، اما باز هم اين ضربات احساس مي‌شوند.استارت هاي ناگهاني موتور، جريان برق زيادي را مصرف مي كند و هزينه برق اين سيستم ها نيز كمي بيشتر خواهد بود.
تفاوت مهم اين دو موتور اين است كه موتور گيرلس نسبت به موتور گيربكس از انرژي كمتري استفاده مي كند و تا ۵۰ درصد در هزينه هاي مصرف برق صرفه جويي مي كند.